کد مطلب:12335 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

چرا سجدههايي كه در قرآن آمده، بعضي مستحب و بعضي واجب است؟ آيا واجب شدن سجدهها از طرف خدا بر پيامبر نازل شده است؟

تمام سجدههايي كه در قرآن آمده واجب نيستند; بلكه تنها چهار آيه قرآن سجده واجب دارد كه هنگام خواندن يا شنيدن آنها سجده كردن براي انسان مكلف واجب ميشود و آن سورهها و آيات عبارتند از: سوره نجم، آيه آخر; سوره علق، آيه آخر; سوره الم تنزيل (سجده) آيه 15; سوره حَم (فصلت) آيه 38. ساير سجدههاي قرآن مستحب هستند.(براي آگاهي بيشتر ر.ك: رسالة توضيح المسائل، حضرت امام خميني;، مسأله 1093 تا 1099، مؤسسه نشر و تنظيم آثار امام خميني;.)

بايد توجه داشت كه حكمت برخي از احكام و دستورهاي خداوند به طور كامل بيان نشده است و يا دست كم به دست ما نرسيده است; ولي چون به سنت اهل بيت عصمت و طهارت: اطمينان داريم، بر اساس سنت آن بزرگواران عمل ميكنيم و مهمترين علتي كه براي سجده واجب در چهار سوره قرآن ميتوان ذكر كرد، همين سنت اهل بيت عصمت و طهارت: كه همان رواياتي ميباشد كه وارد شده است از جمله:

ابيبصير از حضرت امام صادق7روايت كرده كه فرمود: اگر چيزي از آيات عزائم چهارگانه (آياتسجده دار در چهار سوره علق، نجم، تنزيل سجده، حَم سجده) خوانده شد و تو آن را شنيدي، بي درنگ سجده كن، در هر حال كه باشي چه بدون وضو چه جُنب و چه زني كه در حال حيض است; ولي در ساير آيات سجدهدار قرآن ]غير از چهار سوره مذكور[ اختيار داري سجده كني يا نكني. از اين روايت و روايات ديگر فهميده ميشود كه چهار سوره مذكور و آيات مذكور آنها داراي سجدة واجب هستند.(ر.ك: وسائل الشيعة، شيخ حر عاملي، ج 2، ص 341، مؤسسه آل البيت، قم.)

بنابراين علت تقسيم آيات سجدهدار به واجب و مندوب فتاوي فقهاي شيعه است كه بر اساس نصوص و رواياتي كه از اهلبيت: به ما رسيده است سجده برخي از آيات (4 آيه) را واجب و سجده برخي ديگر را مستحب مينامند.(ر.ك: تحريرالوسيله، امامخميني;، ج 1، ص 160 / فروع كافي، شيخ كليني;، ج 3، باب 22، ح 2، ص 320، نشر دارالأضوأ.)